Kattenvoer abracadabra: hoe lees je het etiket?
Meer vlees, meer dierlijke eiwitten, graanvrij/sojavrij/maisvrij, geen dierlijke bijproducten, met vers vlees…wist je dat er gewoon lijsten worden aangelegd, met welke kreten op de verpakking je als marketeer het beste kattenbezitters kunt overhalen om jouw pak van de plank te trekken? Kattenbezitters trappen met ogen open in al die zorgvuldig opgezette marketingfuiken…en kopen een kattenvoer, vaak gebaseerd op onderbuikgevoel of berichten van andere leken of zelfverklaarde experts, i.p.v. op basis van wetenschappelijke inzichten en het zorgvuldig berekenen van wat er nou overblijft van al die op de verpakking vermelde claims.
Money talks
Het doel van elke voerproducent is de bezitters van de wereldwijd 600 miljoen katten geld te laten spenderen aan hun product en er zijn dan ook grote financiële belangen gemoeid met het inpakken van katteneigenaren. De marketingfabriek draait op volle toeren en ook maakt gebruik van studies die gedaan zijn naar katteneigenaren effectief geld uit de zak te kloppen. Stel je immers eens voor dat iedereen gewoon maar zou zeggen ‘laat je kat maar buiten op muizen jagen, dat voldoet prima aan zijn voedingsbehoeften’. Of ‘in elk merk zitten exact dezelfde nutriënten, dus het maakt niet uit wat je koopt’. Je moet weten dat er gewoon regels zijn waar (compleet) kattenvoer aan moet voldoen: dat moet namelijk alle nutriënten bevatten die katten nodig hebben, die staan dan ook op de verpakking vermeld. En alle merken voldoen daaraan, alleen de marketingafdelingen willen graag dat jij onderscheid maakt tussen hun merk en dat van anderen. Maar in alle merken zitten gewoon de voedingsstoffen die katten nodig hebben (1). Van daaruit bekeken maakt het niet veel uit in welk merk jij gelooft.
Etikettenfuik
In de richtlijnen van de Fediaf en de EU staat dat de producent de ingrediënten ofwel op categorie (bijv. vlees en dierlijke bijproducten, groenten, granen, mineralen, enz.), ofwel op ingrediëntnaam (bijv. gedehydrateerde kippeneiwitten, tarwe, sojabonen, maïszetmeel, kippenvet, enz.) op de verpakking moet zetten. Eigenaren hebben vaak een ‘beter gevoel’ bij de laatste, omdat ze dan meer inzicht denken te hebben over wat er nou precies in het voer zit.
Omdat het voor leken veel te ingewikkeld is om daar nog chocola van te kunnen maken zullen in de toekomst de etiketten begrijpelijker worden opgesteld (2).
Natuurlijk appelleren kattenvoerproducenten aan dat zogeheten onderbuikgevoel…zodat claims op de verpakking eigenaren over de streep trekken om over te gaan tot aankoop van hun voer, bijv. met vers vlees noemen op de verpakking. Wist je trouwens dat als het voer claimt ‘met kip’ te zijn, dat dit dan om 4% kip gaat? En als ze zeggen ‘rijk aan rundvlees’, dat die rijkdom 14% bedraagt?
Verpakkingsclaims doorprikken
Wil je op basis van de verpakking uitrekenen wat er echt in het voer zit, gebruik dan bijv. deze tool: https://balance.it/convert en http://scheyderweb.com/cats/catfood.html, waarbij je even moet weten dat als er op de verpakking van het droogvoer geen vochtgehalte wordt genoemd, je van 9% uit kunt gaan. Als er op de verpakking dan gezet wordt: als % van de droge stof (dry matter), dan is dat 91%. Als je bijv. dit voer https://www.zooplus.nl/shop/katten/kattenvoer_droog/purizon/coldpressed/1712860?activeVariant=1712860.0 narekent (waarbij in de claim staat dat er 58% eiwit in zit) moet je eerst gaan narekenen hoeveel gram per Megajoule er dan eiwit in zit en hoeveel dat t.o.v. van de zogeheten overige koolhydraten (OK) is. De som luidt dan als volgt: OK = 100 – RE (ruw eiwitgehalte) – RV (ruw vetgehalte) – RC (ruwe celstof) – Ras (ruw asgehalte) –Vocht. Voor dit specifieke voer is het dan:
OK = 100-58-15,9-3,2-8,3-9=19 is dan het overige koolhydraatgehalte. De som die je vervolgens moet gaan maken is deze: kJ ME/100g = (14,65* RE)+(35,56*RV)+(14,65*OK), voor het voer uit het voorbeeld is dat dan (14,65*58)+(35,56*15,9)+(14,65*19)= 849,7+565,4+278,4=1693,45 kJ ME/100g en per Megajoule is dat dan 1,693. De berekening van het eiwitgehalte wordt dan Eiwit (g/MJ) = %RE :MJ/100g, dus 58:1,693=34 g/MJ. Dus effectief zit in dit voer 34 gram eiwit per Megajoule, en dat komt dan weer overeen met de nutriëntenrichtlijnen die opgesteld zijn, en 34 klinkt toch heel anders dan het op de verpakking geclaimde 58%, effectief is dat 24 minder. Zo zie je maar hoe complex het is om claims op de verpakking te weerleggen en wat een rekenwerk daarbij komt kijken. Brokjes bevatten tussen de 6-10% vocht, als het niet op de verpakking gedeclareerd staat en de klantenservice van het voer kan je ook niet verder helpen, hou dan 9% aan voor het maken van de berekening.
Kortom: je zult begrijpen hoe complex het is om voor elk voer alles na te rekenen, daarom mag je er gewoon vanuit gaan dat in de complete kattenvoeders alle nutriënten zitten die er in moeten zitten en dat het doel van het etiket is om jou in de luren te leggen en te investeren in het merk van jouw keuze. De etiketten zijn niet ontworpen voor katten, maar om leken over te halen dat ene merk aan te schaffen.
Tot slot: het blijkt dat als onderzoekers narekenen of de gehalten aan nutriënten daadwerkelijk kloppen met de op de verpakking vermelde analyse ervan, dat toch regelmatig niet klopt. Om dat als leek allemaal te weten is ondoenlijk, daarom moet je maar uitgaan van de verpakking, maar in het achterhoofd houdend, dat ook dat wellicht niet helemaal correct vermeld staat.
Bronnen
1. https://europeanpetfood.org/pet-food-facts/fact-sheets/nutrition/nutritional-needs-of-cats-and-dogs/
2. https://www.avma.org/news/aafco-adopts-consumer-friendly-pet-food-labeling-guidelines
Leesvoer
https://www.aafco.org/consumers/understanding-pet-food/reading-labels/
https://endocrinevet.blogspot.com/2014/01/how-to-calculate-carbohydrate-and.html
https://vetnutrition.tufts.edu/2017/08/nutrient_converter/
Op de inhoud van deze website berust copyright. Het is niet toegestaan om de inhoud te kopiëren of voor eigen commerciële doeleinden te gebruiken zonder de uitdrukkelijke toestemming van de auteurs, waaronder Marcellina Stolting en andere medewerkers / bijdragers aan Kattengedragstherapie. Gehele of gedeeltelijke overname van hun intellectuele eigendom, content, plaatsing op andere sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is verboden. Bij schending zullen juridische stappen worden ondernomen.