Er zijn veel vooroordelen over vroegcastratie. Uit wetenschappelijk onderzoek zijn die onjuist gebleken. Alle vooroordelen zijn onderzocht. Hieronder een samenvatting van de resultaten. Met toestemming van de onderzoekster Nathalie Porters delen we deze informatie.

Key points:

• Anesthesie voor kittens is even veilig als voor volwassen katten
• Er is geen verschil in het voorkomen van urinewegproblemen, groei-gerelateerde problemen en allergieën tussen vroegtijdig en laattijdig gecastreerde katten
• Er is geen enkel bezwaar om kittens al vanaf 8 weken te castreren.

Betreft: Resultaten project Sterycat: Effect van castratie op jonge leeftijd op de gezondheid en het welzijn van katten

Sterycat

Het project Sterycat was een grootschalige studie met lange termijn opvolging met het doel de technische haalbaarheid van vroegcastratie bij kittens te bestuderen en tevens het effect van vroegcastratie op de gezondheid en het welzijn van de katten na te gaan. Tussen april 2010 en augustus 2012 werden er 800 asielkittens gerekruteerd waarvan 2/3 vroegtijdig (op 8 à 12 weken leeftijd) en 1/3 laattijdig (op 6 à 8 maanden leeftijd) gecastreerd werd. Deze asielkittens werden geadopteerd en gedurende 24 maanden na adoptie opgevolgd via vragenlijsten, telefoongesprekken en een controlebezoek.

 Anesthesie

In deze studie is gebleken dat kittens even veilig als volwassen katten onder anesthesie gebracht kunnen worden mits een aangepaste benadering. Kittens zijn namelijk gevoeliger aan het voorkomen van verlaagde bloedsuikerspiegel en onderkoeling in vergelijking met jongvolwassen katten. Bijgevolg is het aangeraden dat kittens slechts 2 tot 4 uren uitvasten voor de operatie en snel weer eten na de operatie. Tijdens de operatie en recovery moeten voldoende warmtebronnen voorzien worden opdat hun lichaamstemperatuur op peil blijft. Zowel voor kittens als voor jongvolwassen katten werden weinig problemen tijdens en na de operatie gerapporteerd doorheen de hele studieperiode en hierbij werden geen significante verschillen tussen de vroeg- en laattijdig gecastreerde katten aangetroffen.
Meer informatie over sedatie van kittens vind je hier.

Gezondheid

De gezondheidsproblemen die tot de leeftijd van 24 maanden van de katten onderzocht werden in katten van deze studie waren: urinewegproblemen (FLUTD – Feline Lower Urinary Tract Disease), groei-gerelateerde problemen (manken, moeilijk hoog opspringen), allergie en overgewicht. De resultaten tonen aan dat er geen significant verschil was in het aantal gevallen van urinewegproblemen, groei-gerelateerde problemen en allergieën tussen vroegtijdig en laattijdig gecastreerde katten. Een beperking was wel dat niet elke kat in het project tot de leeftijd van 24 maanden kon worden opgevolgd en dit mogelijks de detectie van sommige gezondheidsproblemen beïnvloed heeft.
Op 6 à 8 maanden (controlebezoek) was er een trend dat vroegtijdige gecastreerde kattinnen relatief zwaarlijviger waren dan hun nog niet-gecastreerde soortgenoten. Gebaseerd op de verzamelde data uit de vragenlijsten, verdween dit verschil vanaf 18 maanden na adoptie. In de literatuur is het wel beschreven dat castratie een risicofactor kan zijn voor overgewicht bij katten, als resultaat van een onevenwichtige voederopname versus –verbruik. De rol van de eigenaar bij het onder controle houden van de lichaamsconditie van de kat is bijgevolg erg belangrijk.

Probleemgedrag

Resultaten tonen ook aan dat er geen significante verschillen waren tussen vroeg- en laattijdig gecastreerde katten op het gemiddeld aantal potentieel ongewenste en werkelijk storende gedragingen (onzindelijkheid, agressie, bang zijn, vernielzucht, jagen, overdreven activiteit, sabbelen,…) gedurende de 1ste maand na adoptie. Bovendien was er geen significant verschil tussen vroeg- en laattijdig gecastreerde katten voor de evolutie over tijd (2, 6, 12, 18 en 24 maanden na adoptie) potentieel ongewenste en werkelijk storende gedragingen. De meest voorkomende (mogelijks) problematische gedragingen gedurende de opvolgingsperiode waren vernielzucht en agressief gedrag naar mensen toe.
Bij een opvolgende studie in 2018 is wederom gebleken dat vroegcastratie geen negatief effect op het gedrag heeft.

In dit onderzoek werden geen wetenschappelijke tegen aanwijzingen gevonden voor vroegcastratie van asielkittens, niet op korte maar ook niet op lange termijn (24 maanden opvolging).

Bron: Project Sterycat
Lees hier meer over de resultaten van het project Sterycat: https://www.ani-zoo.be/file/176/06_Porters_STERYCAT/

Meer info over anesthesie voor kittens: https://todaysveterinarynurse.com/articles/anesthesia-for-pediatric-patients/?fbclid=IwAR0oFkKOt5WyfnxGkpIG0pTtccDuD63JLJb-ZdmCUgSlQ1FEcOjchWwhNKg

Referenties:
https://jfm.sagepub.com/content/early/2014/08/28/1098612X14546919?papetoc
https://www.journalvetbehavior.com/article/S1558-7878%2814%2900065-3/abstract?elsca1=etoc&elsca2=email&elsca3=1558-7878_201409_9_5_&elsca4=Veterinary%20Science%2FMedicine
https://veterinaryrecord.bmj.com/content/175/9/223?etoc
https://veterinaryrecord.bmj.com/content/175/9/221?etoc
https://veterinaryrecord.bmj.com/content/176/22/570?etoc
https://veterinaryrecord.bmj.com/content/176/22/572?etoc
https://veterinaryrecord.bmj.com/content/182/10/289?etoc
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1558787818300285
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30577561
https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/1098612X19858800
https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1098612X20904655
https://todaysveterinarypractice.com/is-there-an-optimal-age-for-cat-spay-or-neuter/

Vanaf 2006 raadt de Engelse Cat Group (een samenwerkingsverband van vele organisaties) castratie onder de leeftijd van 17 weken aan.
The Cat Group. Policy statement 1: Timing of neutering. www.thecatgroup.ork.uk/policy_statements/neut.html
Ook de AAFP (American Association of Feline Practitioners) is al vanaf 2010 voor vroegcastratie (leeftijd van 6-14 weken). Het is een veilige en effectieve methode om het kattenoverschot terug te dringen en levert bovendien op de lange termijn medische en gedragsmatige voordelen op voor de individuele kat.
Bron: https://catvets.com/guidelines/position-statements/early-spay-castration en https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/1098612X20948325
70% van de dierenartsen in dit Australische onderzoek doet aan vroegcastratie om het kattenoverschot in te dammen.
Lauren J. Sherwood, Amy G. Wilson, Cluny S. South, Steven M. Roche & Tanya M. J. Luszcz (2019) Perceptions of Veterinarians in British Columbia of Cat Management Strategies to Reduce Cat Overpopulation and Impacts on Wildlife Populations, Anthrozoös, 32:5, 613-629, DOI: 10.1080/08927936.2019.1579473
Dierenartsen raden aan om eerder dan pas met 5 maanden je kat te laten castreren: https://www.felinefixbyfive.org/

FACULTEIT DIERGENEESKUNDE approved by EAEVE

Vakgroep Geneeskunde en Klinische Biologie van de Kleine Huisdieren

Onderzoeken gesubsidieerd door de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu.

Contactpersoon

Hilde de Rooster hilde.derooster@ugent.be + 32 9 264 77 00 + 32 9 264 77 91

Ingeborgh Polis ingeborgh.polis@ugent.be

Christel Moons christel.moons@ugent.be

Nathalie Porters nathalie.porters@ugent.be